Wulkan Etna – wszystko, co musisz wiedzieć

Etna zajmuje obszar większy niż Londyn, czy też Nowy Jork i posiada tytuł najwyższego i największego wulkanu w Europie. Europejskie wulkany mają wysokości wahające się w przedziale od około 2400 do 130 m.n.p.m. Wulkan Etna posiada 3340 metrów nad poziomem morza. Powstał około 500 tysięcy lat temu, do tej pory wybuchał 250 razy. Masywy składają się z kraterów, stożków, kanionów, uskoków i pól lawy. Ciekawostką jest to, że wulkan Etna nie wybucha, lecz pęka.

Historia wulkanu Etna

Wokół Etny krąży wiele historii, mitów, powiedzeń i ukrytych znaczeń. Etna, jako warstwa monumentalna, opisywana jest jako najwyższa góra świata i była nazywana przez Arabów „górą gór”, a poeta Pindar nazwał ją „filarem podtrzymującym niebo”. Czarny dym unoszący się z Etny to dobry znak, a biały dym jest złowieszczy. Najbardziej tragicznym skutkiem w erupcji była eksplozja z 1669 roku. Szczelina miała 26 kilometrów długości, a magma płynęła przez około cztery miesiące. Lawa od dawna ogrzewa lokalne wody, a jej ochłodzenie zajęło około ośmiu lat. Płynąca lawa zniszczyła kilka wiosek i spowodowała szkody w mieście Katania. Po raz pierwszy podjęto próbę zmiany strumienia płynącej lawy. Była to pierwsza taka próba na świecie.

Park regionalny

Park Regionalny Etna powstał w marcu 1987 roku i jest strefą chronioną. To wzrost ruchu turystycznego przyczynił się do powstania parku. Na zboczach wulkanu rosną pomarańcze, oliwki i winorośl. Mieszkańcy twierdzą, że najsmaczniejsze są sycylijskie pomarańcze. Uprawa na zboczach wulkanu powinna świadczyć o wyjątkowości pomarańczy. Etna w Sycylii jest obecnie najpopularniejszą atrakcją turystyczną. Zimą służy jako ośrodek narciarski, a latem jest polecany jako idealne miejsce do uprawiania turystyki pieszej. Etna jest aktywnym wulkanem, który praktycznie bez przerwy emituje parę wodną i gazy ze swojego wnętrza i jest dobrze widoczny z daleka.

Spektakularne erupcje nie należą do rzadkości. Niektóre trwają godzinami, inne miesiącami. Lawa, która wybucha z Etny, jest bardzo lepka i płynie wolno. Z tego powodu, chociaż normalnie nie stanowi zagrożenia dla ludzkiego życia, owa masa o temperaturze około 1000 °C niszczy wszystko na swojej drodze. Gigantyczne bomby wulkaniczne, lapilli (porowata skała), popiół i pył powodują większe szkody i są wręcz bardziej niebezpieczne niż sama lawa.

Wulkan Etna – erupcje

Etna jest aktywnym wulkanem, który praktycznie bez przerwy emituje parę wodną i gaz ze swojego wnętrza i jest dobrze widoczny z daleka. Spektakularne erupcje wulkanu Etna nie należą do rzadkości. Niektóre trwają godzinami inne miesiącami. Etna dominuje na Sycylii i zaczęła się formować około 5000 wieków temu. Składa się głównie z trachitu i bazaltu. Wartości te zmieniają się wraz z erupcjami, więc nie da się podać szczegółowej wysokości. Etna ma cztery aktywne centralne kratery na górze i setki kraterów po bokach. Pierwsza wzmianka o jego erupcji pochodzi z 1500 roku. Erupcja, która zniszczyła Katanię w 1669 roku, była najważniejszą we współczesnej historii tego wulkanu. Niezapomniana była również erupcja z 1928 roku. Następnie, w ciągu dwóch dni, lawa wybuchająca z wulkanu zniszczyła wioskę Mascali.

„Gniew” Etny często trafiał w gusta miejscowej ludności. Wulkaniczna aktywność sejsmiczna wiąże się z odwołaniami lotów, ewakuacją mieszkańców i wyniszczeniami w promieniu 600 kilometrów od erupcji. Najdłuższa erupcja Etny trwała 473 dni. Towarzyszyło mu 200 trzęsień ziemi. Jedna z największych erupcji ostatnich lat miała miejsce w 2017 roku. Turyści i dziennikarze BBC zostali ranni przez spadającą lawę i głazy. Według naukowców erupcje Etny zmieniają jej naturę. Z wulkanu lawy Etna zamienia się w wybuchowy wulkan, który gwałtownie uwalnia gazy i wolną materię. Może to być zaskoczeniem dla tych, którzy myślą o Etnie tylko jako o gorącej lawie. Na zboczach wulkanu znajdują się wyciągi narciarskie. Erupcje wulkanów są równie niszczycielskie, co piękne. Warto o tym wiedzieć.

Wulkan Etna a przepowiednie geologów

Geologia ma wiele twarzy, ale wulkany są jedną z najciekawszych. Wyglądają niebezpiecznie i mogą eksplodować w każdej chwili. Okazuje się, że przewidywanie, gdzie nastąpi erupcja, jest znacznie łatwiejsze niż to, kiedy to nastąpi. Najnowsze badania stożka Etny zostały niedawno opublikowane w czasopiśmie „Frontiers in Earth Science”. Ponadto na wulkanie Etna pojawiły się liczne stożki w stosunkowo krótkim czasie. Etna jest zatem „idealna do badań”, jak twierdzi profesor Valerio Acocella z Uniwersytetu Torre w Rzymie z Instytutu Geofizyki i Wulkanologii. Acocella i inni naukowcy wykorzystali dane z ostatniej dekady.

Wykorzystując zdjęcia satelitarne, obrazowanie termiczne, pomiary naziemne i monitorowanie wulkanów, naukowcy udokumentowali dziwne zachowanie Etny i zastanawiali się, dlaczego ma ona więcej kraterów niż inne wulkany. Ponieważ Etna jest zawsze aktywna, w ciągu dekady widzieliśmy wiele procesów ewolucyjnych, które inne wulkany mogły mieć przez znacznie dłuższe okresy dziesięcioleci, a nawet setek lat. Etna jest właściwie jednym z najczęściej badanych i monitorowanych wulkanów na świecie. W ciągu ostatnich kilku dekad zespół naukowców zaobserwował, że erupcje wulkanów przeniosły się z centralnego krateru do nowych kraterów na południe od stożka. Ale wcześniej aktywny był inny krater położony na południowy wschód.

Naukowcy przypisują tę zmianę aktywności wulkanicznej Etny i niestabilności na prawym zboczu stożka. Wygląda to tak, jakby góra zapadła się i większość szczytu została odcięta przez przesunięcie dolnej części. W ten sposób powstaje napięcie i wywierany jest nacisk na konstrukcję. Określenie, kiedy i gdzie wybuchnie Etna, jest bardzo ważne dla lokalnych mieszkańców. Włoscy badacze przewidują, że powstałe ostatnio na szczycie Etny słabe punkty mogą spowodować zagrożenie erupcją i osunięciem się ziemi.

Najlepsze hotele na Sycylii