Etna – co zrobić w przypadku wybuchu wulkanu?

Etna to najwyższy i największy w Europie wulkan, który znajduje się na włoskiej wyspie Sycylia. Jego wysokość wynosi obecnie około 3357 m n.p.m. (wysokość jest zależna od jego aktywności). Etna jest także uważana za najbardziej aktywny wulkan w Europie. Jest stale aktywny, erupcje występują prawie co roku. Pomimo tego w bliskim sąsiedztwie znajduje się gęsto zaludniona Katania z ponad 300.000 mieszkańców. Wiele mniejszych miejscowości i wiosek porozrzucanych jest na jego zboczach. Dodatkowo tysiące turystów co roku udaje się na zwiedzanie wulkanu – wielu z nich chciałoby na własne oczy doświadczyć żarzących się strumieni lawy. W związku z tym pojawia się pytanie: jak bezpieczny jest ten wulkan? Jak dobrze można ocenić niebezpieczeństwo związane z taką siłą natury? Jak zachować się podczas erupcji wulkanu? Odpowiedzi na wszystkie te pytania znajdziesz w naszym artykule.

Wybuchy Etny

Etna jest uważana za najbardziej aktywny wulkan w Europie. Wiele dotychczasowych erupcji spowodowało potężne zniszczenia. Podczas długiej serii erupcji w latach 1991-1993 zniszczone zostały domy w pobliżu Zafferana Etnea. W tym czasie ludzie próbowali zatrzymać lub skierować w inną stronę lawę poprzez wznoszenie murów ochronnych, ale udawało się to tylko przez pewien czas. Podczas erupcji w 1983 roku zniszczonych zostało również kilka domów w pobliżu Nicolosi. Zniszczone zostały także plantacje owoców i orzechów. Ośrodki narciarskie, które znajdują się w górnej części góry, doznały znacznych uszkodzeń kolejek linowych, wyciągów itp. Z biegiem czasu dochodziło również do wypadków ludzi, z których część była śmiertelna – co oczywiście może się zdarzyć na każdej nieco bardziej wymagającej górskiej wspinaczce. Nie wolno wędrować na Etnę samodzielnie powyżej pewnej wysokości. Warto zaplanować trekking z większą grupą jeśli chcesz wejść wyżej.

Zagrożenie wybuchem wulkanu – jak rozpoznać?

Większość wulkanów daje ostrzeżenia przed erupcją. Erupcje magmowe polegają na unoszeniu się magmy ku powierzchni, co zwykle generuje odczuwalne trzęsienia ziemi. Mogą one również deformować powierzchnię ziemi i powodować anomalne przepływy ciepła lub zmiany w temperaturze wód gruntowych lub  źródłowych. Erupcje parowo-przepływowe mogą wystąpić z niewielkim ostrzeżeniem, gdy przegrzana woda zamienia się w parę wodną.

Sygnały zwiastujące erupcję wulkanu

• Wzrost częstotliwości i intensywności odczuwalnych trzęsień ziemi.
• Zauważalne parowanie oraz nowe lub powiększone obszary gorącego gruntu.
• Delikatne puchnięcie powierzchni ziemi.
• Niewielkie zmiany w przepływie ciepła.

Ewakuacja i ucieczka?

Formę Etny kształtują cztery główne kratery. Jeśli dochodzi do erupcji to często na jego zboczach pojawiają się nowe kratery – wówczas lawa szuka zupełnie nowego wyjścia (tzw. erupcja boczna). Ma się wrażenie, że góra żyje. Etna ciągle zmienia swój kształt, a jej wysokość waha się od 3200 a 3360 m n.p.m. Duża aktywność sejsmiczna w tym regionie wynika z faktu, że głęboko pod ziemią ocierają się o siebie dwie płyty kontynentalne: afrykańska i euroazjatycka.
Istnieją dwa główne powody, dla których Etna, pomimo swej aktywności, uważana jest za wulkan stosunkowo bezpieczny. Dlatego też jest tak popularna wśród turystów uprawiających trekking. Etna jest jednym z najlepiej monitorowanych wulkanów na świecie. Na jej zboczach znajduje się wiele stacji pomiarowych, które rejestrują nawet najmniejszą aktywność.

Co zrobić w czasie wybuchu wulkanu?

Jeśli jesteś wewnątrz budynku…

• Zamknij wszystkie okna, drzwi, drzwiczki od kominka lub pieca.
• Wyłącz wszystkie wentylatory oraz systemy grzewcze i klimatyzacyjne.
• Zabierz zwierzęta domowe i hodowlane do zamkniętych schronów.

Jeśli jesteś na zewnątrz…

• Szukaj schronienia w pomieszczeniach zamkniętych.
• Zwiń się w kłębek, aby ochronić głowę, jeśli nie masz gdzie uciekać.
• Jeśli znajdziesz się w pobliżu strumienia lub rzeki musisz uważać na wzbierającą wodę i ewentualne spływy błotne w nisko położonych miejscach.
• Poszukaj pomocy w przypadku oparzeń. Natychmiastowa pomoc może uratować życie.
• Jeśli oczy, nos i gardło masz podrażnione przez gazy wulkaniczne i opary, natychmiast oddal się z miejsca zdarzenia. Objawy powinny ustąpić, gdy nie masz już kontaktu z gazami lub oparami. Jeśli objawy nie ustąpią, skontaktuj się z najbliższym lekarzem.

Ochrona podczas opadów popiołu…

• Pozostań w środku, jeśli to możliwe, z zamkniętymi oknami i drzwiami.
• Załóż ubrania z długimi rękawami i długie spodnie.
• Użyj gogli lub okularów do ochrony oczu. Jeśli popiół stale opada, możesz nie być w stanie schronić się w domu na dłużej niż kilka godzin, ponieważ ciężar popiołu może zawalić dach budynku i zablokować wloty powietrza do budynku.
• Słuchaj komunikatów wydawanych przez władze, aby uzyskać porady dotyczące opuszczenia obszaru, gdy opad popiołu trwa dłużej niż kilka godzin.
• Unikaj jazdy samochodem podczas silnych opadów popiołu. Jazda spowoduje wzburzenie popiołu, który może uszkodzić silnik i zatrzymać pojazd. Jeśli musisz jechać samochodem, zamknij okna samochodu i nie włączaj klimatyzacji. Włączenie klimatyzacji spowoduje napływ powietrza i popiołu z zewnątrz.

Narażenie na działanie popiołu może być szkodliwe dla zdrowia, szczególnie dla układu oddechowego. Aby chronić się podczas przebywania na zewnątrz lub podczas sprzątania popiołu należy użyć maski przeciwpyłowej. Takie maski przeciwpyłowe zapewniają bezpieczeństwo przed zanieczyszczeniami, takimi jak pyłki.
   

Autor: Magdalena Łydka

Najlepsze hotele na Sycylii